Tervuren – Voor sommigen is de fiets meer dan een vervoermiddel; het is een levensstijl. Ann Pattyn, een West-Vlaamse die al veertig jaar in Tervuren woont, is zo’n fervente fietser. Haar verhaal gaat over de evolutie van fietsinfrastructuur en de onmisbare vrijheid die fietsen biedt.
“Ik ben opgegroeid in West-Vlaanderen, waar de fiets gewoon de meest praktische keuze was,” vertelt Ann. “We waren altijd al fiets-minded. Iedereen had een auto, maar toch gingen we met de fiets naar school. Mijn vader nam de fiets naar het station. Het was nooit een ecologische keuze, maar gewoon de meest logische.”
Toen Ann naar Leuven verhuisde, bleef de fiets haar trouwe metgezel. “Leuven is een echte fietsstad. Fietsers zijn er de baas. Dat voelde als een natuurlijke voortzetting.” Maar in Tervuren, waar ze al decennia woont, was de realiteit anders.
Van niets naar iets, maar nog lang niet genoeg.
“In de beginjaren was fietsen in Tervuren gewoon geen optie,” zegt Ann. “We woonden in het centrum en deden alles te voet. Er waren nauwelijks fietsstallingen en de wegen waren niet fietsvriendelijk. Pas toen we naar een huis met een garage in Vossem verhuisden, kwamen de fietsen terug.”
“Er waren toen al grote files om vanuit Vossem in Tervuren te geraken. Daarom schakelden we terug over op de fiets. Dat waren mijn leukste momenten – ’s morgens en ’s avonds door de velden fietsen na het werk.”
“Tien jaar geleden was fietsen in Brussel een nachtmerrie, maar nu is het onvoorstelbaar verbeterd. Tervuren blijft daarentegen achter.”
Vandaag is de situatie voor fietsers in Tervuren verbeterd, maar nog steeds verre van ideaal. “Het fietspad naar Leuven is mooi en afgescheiden, maar er ontbreekt nog altijd een missing link,” aldus Ann. Fietsersbond Tervuren voert sinds de jaren 80 actie om steeds meer van het beloofde fietspad te realiseren. Het laatste ontbrekende deel van het fietspad van en naar Leuven—de missing link—beslaat 2,3 km langs de Leuvensesteenweg (N3), van de Q8 tot aan Leefdaal Gardens. “Het is onvoorstelbaar dat er na 40 jaar nog steeds geen fietspad is tussen die twee punten.”
Ann is recent nog in Nederland geweest, een land dat ze omschrijft als een “fietsparadijs”. “Daar hebben ze een masterplan om mensen veilig te laten fietsen. In Vlaanderen en België ontbreekt die visie. De fietsknooppunten zijn fantastisch, maar ze zijn meer gericht op toerisme dan op functioneel fietsverkeer.”
Ook fietstoerisme heeft een speciale plaats in haar hart. “In Duitsland en Oostenrijk huren we fietsen. De routes langs rivieren zijn fantastisch. In België hebben we ook mooie fietsroutes, maar de infrastructuur blijft achter.”
De situatie in Brussel verbaast haar in positieve zin. “Tien jaar geleden was fietsen in Brussel een nachtmerrie, maar nu is het onvoorstelbaar verbeterd. Tervuren blijft daarentegen achter.”
Maar fietsen is niet zonder risico’s. Ann werd ooit van de baan gereden. “Een jonge bestuurder zag me niet en sneed me de pas af. Gelukkig bleef de schade beperkt. De meeste automobilisten zijn hoffelijk, maar verstrooidheid en smartphones vormen een groot gevaar.”
Een gebrek aan visie? “Mobiliteit en verkeersveiligheid zouden prioriteit moeten zijn,” benadrukt Ann. “Maar veel oudere kiezers hechten belang aan parkeerplaatsen. En dus gebeurt er te weinig.” Toch blijft ze dromen. “Mijn grootste wens? Dat Vlaanderen ooit fietsvriendelijk wordt zoals Nederland. Maar ik vrees dat het nog een lange weg is.”
Volg of deel Tervuren+ op sociale media in Nederlands en andere talen.
Fietsen met kinderen. Als jonge moeder was Ann vaak met haar kinderen op de fiets onderweg. “Eentje voorop en eentje achterop. Die cargofietsen en bakfietsen bestonden toen nog niet. Eén keer is een van de kindjes van de fiets gevallen.” Zelf begon ze al op jonge leeftijd met fietsen. “Ik was vier of vijf jaar oud. Mijn grootvader haalde overal onderdelen, zelfs bij de ijzerwarenwinkel. Daar stak hij dan fietsjes in elkaar voor zijn kleinkinderen. Met die fietsjes gingen we dan de konijnen en geiten eten geven.”
Fietsers en lokale handel. Sommige winkeliers in Tervuren beweren dat fietsers minder uitgeven dan automobilisten. Is een fietser iemand die geen auto kan betalen? Ann relativeert: “Het is niet één grote bestelling, maar elke dag een kleinere aankoop. En tegenwoordig zijn fietsen ook heel duur geworden.”
Auteur: Dafydd ab Iago. © Artikel en foto’s zijn gelicentieerd © 2024 voor Tervuren+ onder de Attribution-ShareAlike 4.0 International licentie.
Dafydd ab Iago